Boşanma, evlilik birliğinin sona erdirilmesi için mahkemeye başvurularak gerçekleştirilen bir hukuki işlemdir. Boşanma davaları Türk Medeni Kanunu’na göre düzenlenir ve tarafların haklarını korumak amacıyla belli bir prosedüre tabidir. Bazı ülkelerde Boşanma için mahkemeler harici kurumlar yetkilendirilmişse de ülkemizde tarafların boşanabilmeleri için mahkeme kararı, bunun içinde dava açılması gerekmektedir.
Peki, anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır? Bu yazıda, anlaşmalı boşanma davası şartları ve dava süreci hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
- Anlaşmalı Boşanma Davasının Koşulları Nelerdir ?
Anlaşmalı boşanma davası Türk Medeni Kanununun 166/3. maddesinde düzenlenmiş olup ilgili madde de ;
“ Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu halde boşanma kararı verilebilmesi için, hakimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hakim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü halinde boşanmaya hükmolunur. Bu halde tarafların ikrarlarının hakimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.”
Denilmektedir. Bu kapsamda Anlaşmalı Boşanma Davasının Koşulları ;
- Evlilik Birliğinin En Az Bir Yıl Sürmüş Olması Gerekmektedir. Bu süre evlilik tarihinden başlamakta olup tarafların resmi evlilik tarihinden önce birlikte yaşamaları ya da evlilik tarihinden sonra ayrı yaşamaları , hiç evlilik birliğinin kurulmamasının önemi bulunmamaktadır. Burada Konya Mahkemlerinin dikkat ettiği husus resmi evlilik tarihi ile boşanma davasının açıldığı tarihtir. Örneğin taraflar 18/12/2023 tarihinde evlenmiş olsun, dava 16/12/2024 tarihinde açılırsa mahkeme anlaşmalı boşanmaya karar veremeyecektir.
Peki Bir Yıl Dolmadan Açılan Anlaşmalı Boşanma Davaları Ne Olur ?
Bu husus Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 13/11/2014 tarih ve 2014/11460 E. 2014/22616 sayılı kararında açıklamıştır. İlgili kararda ;
“ Mahkemece, tarafların Türk Medeni Kanununun 166/3. maddesi uyarınca anlaşmalı olarak boşanmalarına karar verilmiştir. Anlaşmalı boşanmaya ilişkin Türk Medeni Kanununun 166/3. maddesi; “Evlilik en az bir yıl sürmüşse, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu halde boşanma kararı verilebilmesi için hakimin, bizzat tarafları dinleyerek iradelerin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Bu halde tarafların ikrarlarının hakimi bağlamayacağı (TMK md. 184/3) hükmü uygulanmaz” hükmünü içermektedir. Kanun maddesinde öngörülen evliliğin en az bir yıl sürmüş olması koşulu, dava şartı (HMK md. l14) olmayıp, yasada gösterilen eşlerin birlikte başvurması, ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi durumuyla birlikte, birliğin temelinden sarsılmış sayılacağına ilişkin yasal karinenin temel unsurudur. Bu nedenle bir yıllık sürenin davanın açıldığı tarihte mevcut olması gereklidir. Dava açıldıktan sonra bir yıllık sürenin gerçekleşmesi, açıklanan yasal karinenin oluşması için yeterli değildir. Tarafların evlenme tarihi 03.03.2013 olup, dava ise 13.02.2014 tarihinde bir yıllık süre dolmadan açılmıştır. Bu durumda; anlaşmalı boşanmaya karar verilemeyeceğinden, davacıya Türk Medeni Kanununun 166. maddesinin 1. ve 2. fıkralarındaki çekişmeli olan şekliyle davaya devam edip etmeyeceğinin sorulması, devam etmek istediğini bildirmesi halinde davaya çekişmeli boşanma davalarına yönelik usul hükümlerine göre devam edilerek, gösterdikleri takdirde delillerinin toplanması ve gerçekleşecek sonucuna göre boşanma talebi hakkında bir karar verilmesi gerekir. Mahkemece açıklanan yönler gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuş; bozmayı gerektirmiştir.”
Denilmiştir. Kararda da görüleceği üzere bir yıl dolmadan açılan anlaşmalı boşanma davaların anlaşmalı boşanmaya karar verilemeyeceğinden davacıya çekişmeli olarak davayı devam ettirip ettirmeyeceği sorulması gerekmektedir. Davacı davayı çekişmeli olarak devam ettirmek isterse davacıya dava dilekçesi ve delillerini bildirmesi için süre verilecektir.
( Bir yıl dolmadan anlaşmalı olarak boşanma davasının gerçekleştirilebilmesi için https://suleymanguney.av.tr/iletisim/ iletişime geçebilirsiniz. )
- Tarafların Boşanmak İstediklerine İlişkin Birbirlerine Uygun Karşılıklı İrade Beyanlarının Mevcut Olması
Anlaşmalı boşanma davasının varlığından söz edebilmek ve mahkeme tarafından boşanmaya karar verilebilmesi için tarafların boşanmak istediklerine ilişkin birbirlerine uygun karşılıklı irade beyanlarının mevcut olması gerekmektedir. Bu da iki şekilde meydana gelebilmektedir : 1- Eşlerin birlikte mahkemeye başvurması 2- Eşlerden birinin açtığı anlaşmalı boşanma davasını diğerinin kabul etmesi.
- Eşlerin Birlikte Mahkemeye Başvurması
Eşler aynı boşanma davası dilekçesini mahkemeye vererek anlaşmalı boşanma davasını açabileceklerdir. Eğer davalı olarak görülen eş duruşmaya katılmaz ise anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanma davasına dönüşecektir.
- Bir Eşin Diğerinin Açtığı Davayı Kabul Etmesi
Anlaşmalı boşanma davası her iki eş tarafından açılabileceği gibi bir eşin açtığı davayı diğer eş kabul ederek de gerçekleşebilir.
- Tarafların Duruşmada Bizzat Dinlenmesi
Kanun maddesinde “ hakimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi “ denilmektedir. Bu nedenle anlaşmalı boşanma davalarında tarafların bizzat mahkemede hazır bulunmaları ve hakim tarafından dinlenmesi şarttır. Bu nedenle tarafların avukatı bulunsa dahi taraflar bizzat mahkemeye gelmek zorundalardır.
Cezaevindeki Eş ile Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Gerçekleştirilir ?
Eşlerden birinin cezaevinde bulunması halinde vasisinin dinlenmesi suretiyle anlaşmalı boşanmaya karar verilemez. Cezaevinde bulunan taraf cezaevinden mahkemeye getirtilerek beyanının alınması gerekmektedir.
Kısıtlı Olan/Vasisi Bulunan Kişinin Vasiden İzin Alması Gerekli Midir ?
Boşanma kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olması nedeniyle vasinin iznine gerek yoktur.
Netice olarak eşlerin bizzat dinlenmemesi halinde anlaşmalı boşanmanın koşulları oluşmayacaktır. Bizzat dinleme denildiği için talimat (istinabe ) yoluyla eşlerin dinlenmesi mümkün değildir. Ancak SEGBİS yoluyla dinlenmesi mümkün olacaktır.
- Tarafların İradelerinin Serbestçe Açıklandığı Hususunda Hakim Tarafından Kanaat Getirilmesi
Taraflar kararlarını tamamen hür ve serbest iradelerine göre vermeleri gerekmektedir. Kanunda tarafların bizzat hakim tarafından dinlenmesinin başlıca sebebi de budur. Burada amaçlanan husus boşanma gibi toplum yapısını ilgilendiren bir durumun tehdit ya da baskı ile gerçekleştirilmemesidir. Burada belirtmekte istediğimiz husus ise tarafların saiklerinin önemli olmadığıdır. Tarafların gerçek amaçları anlaşmalı boşanma için önem arz etmemektedir. Örneğin tarafların anlaşmalı boşanmadaki amacı ölen babası yönünden yetim aylığı almak olabilir. Mahkemenin bu gibi durumları araştırması gerekmemektedir.
- Hakimin Boşanmanın Mali Sonuçları İle Çocukların Durumu Hususunda Taraflarca Kabul Edilecek Düzenlemeyi Uygun Bulması Gerekmektedir.
Uygun bulunacak düzenleme boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumudur. Bu bağlamda anlaşmalı boşanma davasının gerçekleşebilmesi için ;
- velayet,
- kişisel ilişki,
- nafaka,
- maddi ve manevi tazminatlar konusunda anlaşıldığında dair boşanma protokolünün bulunması ve hakim tarafından bu protokolün uygun bulunması gerekmektedir.
Burada önemli olan husus ise tazminat hakları saklı tutulmak suretiyle anlaşmalı boşanma kararı verilemeyeceğidir. Konu ile ilgili Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 13/01/2015 tarih ve 2014/16344 E. 2015/269 sayılı kararında ;
“ Tarafların irade beyanları esas alınarak boşanmalarına karar verilebilmesi için, diğer şartların yanında boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu hususunda tam olarak anlaşmış olmaları, hakimin de taraflarca kabul edilen düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Tazminat haklarının saklı tutulması, bu husustaki ihtilafın devam ettiğini ve bu ihtilafın çözümünün ileriye bırakıldığını gösterir. Başka bir ifade ile “tazminat hakları saklı tutulmak” suretiyle anlaşmalı boşanma kararı verilemez. Bu husus nazara alınmadan “tazminat haklarının saklı tutulması” suretiyle boşanma kararı verilmesi doğru bulunmamıştır. “
Denilmektedir.
Tüm bu şartların varlığı halinde anlaşmalı boşanma gerçekleştirilebilecektir.
B. Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır ? Aşamaları Nelerdir ?
Yukarıda ayrıntılı olarak anlaşmalı boşanma davasının şartları hakkın bilgi vermiş bulunmaktayız. Bu kısımda ise anlaşmalı boşanma davasının açılışından kesinleşmesine kadar süreç anlatılacaktır.
- Anlaşmalı Boşanma Dava Dilekçesi :
Taraflar birlikte anlaşmalı boşanma davası açabileceği gibi eşlerden biri de anlaşmalı boşanma davası açabilmektedir. Kimin davacı ya da davalı olduğunun herhangi bir önemi bulunmamaktadır. Ancak davacı olan taraf dava açarken yargılama harç ve giderlerini yatırmak zorundadır. Anlaşmalı boşanma davası ön bürolardan sunulacak dava dilekçesi ile açılır. Dava dilekçesinde anlaşmalı boşanma hususu belirtilmelidir.
- Boşanma Protokolü :
Anlaşmalı boşanma davalarında boşanma protokolü önem arz etmektedir. Zira mahkemeler protokol doğrultusunda karar vermekte olup protokolün eksik ya da hatalı düzenlenmesi hak kayıplarına yol açabilecektir. Bu nokta Konya Boşanma Avukatı olarak hukuksal destek tarafımızca sağlanmaktadır.
Protokolde tarafların bilgileri, anlaşılan hususların açık açık belirtilmesi gerekmektedir. Anlaşmalı boşanmanın şartı olan boşanma davalarının ferisi niteliğindeki velayet, kişisel ilişki, nafaka, maddi ve manevi tazminat hususların protokolde yer alması gerekmektedir.
Anlaşma protokolü dava dilekçesinin ekinde sunulabileceği gibi sonradan da sunulabilecektir. Protokolde tarafların imzası bulunması Konya Mahkemeleri tarafından istenmektedir.
- Harç ve Yargılama Giderleri :
Dava açarken harç ve yargılama gideri yatırmak zorunludur. ( istisna adli yardım ) Harç ve yargılama giderleri ödenmeden anlaşmalı boşanma davası açılamayacaktır.
Boşanma davaları maktu harca tabidir.
2025 yılı itibariyle anlaşmalı boşanma davasında masrafı 3.380,80 TL tutmaktadır. Bunun içerisinde 615,40 TL başvurma harcı, 615,40 TL peşin harç, 2.150,00 TL gider avansı bulunmaktadır. Dava sonunda artan gider avansı iade edilmektedir.
- Duruşma Günü Tayini :
Dava açıldıktan sonra mahkeme tarafından duruşma günü tayin edilir. Duruşma günü genellikle kalem ile görüşülerek tayin edilmektedir. Gerekirse taraflara tebligat yolu ile de bilgilendirme yapılabilmektedir.
- Duruşmada Hazır Bulunma :
Mahkeme tarafından duruşma günü belirlendikten sonra belirlenen duruşmada her iki tarafın da bizzat hazır bulunması gerekmektedir. Davalı taraf duruşmada hazır bulunmazsa dava çekişmeli boşanmaya dönüşebilecektir.
- Protokolün Hükümlerinin Kabulü :
Mahkeme hakimi tarafından protokol hükümleri taraflara okunmak suretiyle her iki tarafın da beyanları alınacaktır. Her iki tarafın da kabul etmesi üzerine hakim tarafların boşanmalarına ve protokol hükümlerine karar verecektir.
- Gerekçeli Karar :
Duruşmada hakim tarafların boşanmasına karar vermesi ile taraflar boşanmış sayılmamaktadır. Duruşmadan sonra mahkeme tarafından gerekçeli boşanma kararı yazılması gerekmektedir. Gerekçeli kararda dikkat edilmesi gereken husus protokolün tasdiki hükmü yanında protokol hükümlerinin de hüküm fıkrasına geçirilmesi gerekmektedir.
- Tebliğ ve Kesinleşme :
Gerekçeli karar yazıldıktan karar tarafların adresine tebliğ edilecektir. Taraflar isterlerse posta işlemleri ile uğraşmadan mahkeme kaleminden gerekçeli kararı elden tebliğ alabilmektedir. Tebliğ işleminden sonra 2 haftalık Bölge Adliye Mahkemesine istinaf süresi bulunmakta olup bu süre içerisinde taraflarca itiraz edilmeyen kararlar kesinleşecek ve artık taraflar resmi olarak boşanmış sayılacaktır.
- Anlaşmalı Boşanma Davası İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular :
- Boşanma Davası Hangi Mahkemede Açılır ?
Boşanamda davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemeleridir. Ancak Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi görevli olacaktır. Bu nedenle Konya Merkezde açılan boşanma davaları Aile Mahkemesinde açılacak, Seydişehir, Ilgın – Beyşehir – Bozkır gibi ilçelerde açılan boşanma davaları ise Aile Mahkemesi bulunmaması nedeniyle Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılacaktır. Görev kamu düzeninden olup Mahkeme re’sen görevli olup olmadığını inceleyebilecektir. Yine kamu düzeninden olmasının diğer bir sonucu da taraflar her zaman görevsizlik iddiasında bulunabileceği gibi Mahkemeler de her zaman görev konusunu inceleyebilecek ve görevsizlik kararı verebilecektir. Netice olarak Anlaşmalı Boşanma davaları varsa Aile Mahkemesinde yoksa Asliye Hukuk Mahkemesinde açılması gerekmektedir.
- Boşanma Davaları Nerede Açılır ? Yetkili Mahkeme Neresidir?
Vatandaşların genellikle merak ettiği ve tereddütler yaşadığı husus davanın nerede açılacağıdır. Usul kuralları ve yetkili mahkemeler 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda düzenlenmesine rağmen 4721 sayılı Türk Medeni Kanununda boşanma davalarına ilişkin özel yetki kuralı getirilmiştir. TMK’nın 168. maddesinde ;
“ Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. “
Denilmektedir. Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere boşanma ve anlaşmalı boşanma davalarında yetkili mahkeme ;
- Dava tarihinde eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi
- Veya dava tarihinden son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.
Burada yasa koyucu davanın iki yerde de açılacağını kararlaştırmıştır. Takdir yetkisi davayı açanda olup davacı bu iki yerden birinde davasını açabilecektir.
- Kanunda Sayılan İki Yerden Başka Yerde Dava Açılırsa Ne Olur ?
Boşanma davalarında yetki kuralı kesin yetki değildir. Kesin yetki olmamasının sonucu olarak da davacı davasını kanunda sayılan yerlerden başka yerde açarsa mahkeme yine de davaya bakacaktır. Ancak davalı taraf yetki itirazında bulunduğu takdirde mahkeme yetkisizlik kararı vererek yetkili olan mahkemeye dava dosyasını gönderecektir.
Örnek vermek gerekirse tarafların dava tarihinden önce yaşadığı yer Konya , davacı eşin ikamet yeri Seydişehir, davalının ise ikamet yeri Beyşehir ise dava Konya – Beyşehir – Seydişehir mahkemelerinde açılabilecektir. Davacı davasını Bozkır’da açarsa mahkeme davaya bakacak ancak davalı eş yetki itirazında bulunursa davalının seçtiği Konya – Beyşehir – Seydişehir mahkemelerine boşanma davası gönderilecektir.
Mahkemenin yetkisini anlaşmalı boşanma davaları için değerlendirecek olursak anlaşmalı boşanma davası yetkisiz mahkeme de açılır ve karşı taraf itiraz etmezse dava görülecektir. Ancak yetkiye ilişkin itiraz olursa dava yetkili mahkemeye gönderilecek ve şartlar varsa anlaşmalı boşanmaya karar verecektir.
- İki Farklı Yerdeki Mahkemede Boşanma Davası Açılırsa Ne Olur ?
İki farklı mahkemede boşanma davası açılması halinde dava ilk açılan mahkemeye gönderilecektir. Örneğin ilk önce Konyada daha sonra Seydişehirde boşanma davası açılırsa sonradan açılan Seydişehirdeki boşanma davası Konyadaki mahkemeye gönderilecektir.
- Anlaşmalı Boşanma Davasından Vazgeçilebilir Mi ?
Anlaşmalı boşanma davasından karar kesinleşinceye kadar vazgeçmek mümkündür. Boşanma kararı kesinleştikten sonra vazgeçilememektedir.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Çekişmeli Boşanma Davasına Dönüşür Mü ?
Anlaşmalı boşanma davasının çekişmeli hale dönmesi çok sık karşılaşılan bir durumdur. Anlaşmalı boşanma davası kararın kesinleşmesine kadar her zaman çekişmeli boşanma davasına dönüştürülebilecektir. Dieğr bir anlatımla anlaşmalı boşanma yönünde oluşan karar kesinleşinceye kadar eşlerin gerek boşanmanın mali sonuçları, gerekse çocukların durumu hususunda kabul edilen düzenlemeleri kapsayan irade beyanından dönmesini engelleyici yasal bir hüküm bulunmamaktadır. Konu ile ilili Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 18/03/2020 tarih ve 2020/1406 E. 2020/2287 sayılı kararında ; “ Anlaşmalı boşanma yönünde oluşan karar kesinleşinceye kadar eşlerin bu yöndeki diğer bir ifadeyle gerek boşanmanın mali sonuçları, gerekse çocukların durumu hususunda kabul edilen düzenlemeleri kapsayan irade beyanından dönmesini engelleyici yasal bir hüküm bulunmamaktadır. Bu halde anlaşmalı boşanma davasının “Çekişmeli boşanma (TMKm. 166/1-2)” olarak görülmesi gerekir. “ denilmektedir.
- Hangi Durumlarda Anlaşmalı Boşanma Davası Çekişmeli Boşanma Davasına Dönüşür ?
Yukarıda da izah edildiği üzere anlaşmalı boşanma davasını karar kesinleşinceye kadar çekişmeli boşanma davasına dönüştürmek diğer bir ifade ile anlaşmalı boşanma davasından vazgeçmek mümkündür. Anlaşmalı boşanma davasını çekişmeli boşanma davasına dönüştüren durumlar şöyledir ;
- Taraflardan birinin boşanmak istemediğini belirtmesi,
- Protokolün ve boşanma şartlarının kabul edilmemesi,
- Protokolde olmayan bir talepte bulunulması,
- Davalının duruşmaya katılmaması,
- Mahkeme kararına itiraz edilmesi,
- Anlaşmalı Boşanma Davasında Mahkeme Kararına İtiraz Edilirse Ne Olur ?
Mahkemece tarafların anlaşmalı boşanmalarına karar verilse dahi taraflardan birinin mahkeme kararında itiraz etmesi halinde dava çekişmeli boşanma davası olarak görülecektir. Konu ile ilgili Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 03/03/2016 tarih ve 2015/13448 E. 2016/4171 sayılı kararında ; “ Türk Medeni Kanununun 166/3. maddesi gereğince boşanmalarına karar verilse dahi davacının anlaşmalı boşanma hükmünü temyiz etmesi davadan açıkça feragat etmedikçe anlaşmalı boşanma yönündeki iradesinden rücu niteliğinde olup, bu halde davacının davasının “çekişmeli boşanma” olarak görülmesi gerekir. Mahkemece, taraflara beyan ve delillerini sunmak üzere süre verilerek, deliller toplandıktan sonra gerçekleşecek sonucu uyarınca bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir. “ denilmektedir.
- Anlaşmalı Boşanma Davasının Çekişmeli Boşanma Davasına Döşmesi Halinde Ne Olur ?
Mahkeme tarafından anlaşmalı boşanma davasının çekişmeli boşanma davası olarak görülmesine karar verildiği durumlarda mahkemece taraflara iddia ve savunmalarının dayanağı bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetlerini içeren beyan ile iddia ve savunmanın dayanağı olarak ileri sürülen her bir vakıanın ispatını sağlayacak delillerini sunmak ve dilekçelerin karşılıklı verilmesini sağlamak üzere süre verilip ön inceleme yapılarak tahkikata geçildikten sonra, usulüne uygun şeklide gösterilen deliller toplanarak yargılama yapılacak ve çekişmeli boşanma davası olarak davaya bakılacaktır.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Duruşmasına Gidilmezse Ne Olur ?
Eğer davalı anlaşmalı boşanma davası duruşmasına gitmezse mahkeme davacıya çekişmeli boşanma dava dilekçesini sunması için süre verecektir.
- Anlaşmalı Boşanma Duruşmasına Eşlerin İkisi de Gelmezse Ne Olur?
Her iki taraf duruşmaya gelmez ise HMK 150 gereğince hakim dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verecektir. Fakat taraflardan birinin 3 ay içerisinde yeniden başvurulması halinde tekrar bir duruşma günü verilebilecektir.
HMK Madde 150
“(1)Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir….(4) Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir.”
- Çekişmeli Boşanma Anlaşmalı Boşanmaya Dönüşebilir Mi ?
Anlaşmalı boşanma davasına ilişkin şartların varlığı halinde taraflar boşanma kararının kesinleşinceye kadar davalarını anlaşmalı boşanmaya çevirebileceklerdir.
- Özel Boşanma Sebepleri Açılan Çekişmeli Boşanma Davası Anlaşmalı Boşanma Davasına Dönüşebilir Mi ?
Yargıtay içtihatlarına göre TMK 166 madde hükmüne göre açılan bir boşanma davası yoksa yani özel boşanma sebeplerine göre boşanma davası açılmışsa yargılama aşamasında davanın kabulü ile anlaşmalı boşanma davasına çevrilmesi mümkün değildir. Konu ile ilgili Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 07/09/2015 tarih ve 2015/1575 E. 2015/15050 sayılı kararında ; “ Türk Medeni Kanununun 166/3. maddesi ancak Medeni Kanunun 166. maddesine dayalı davalarda gerçekleşebilir (Y.2.HD.1992/5157-5357). Taraflar arasında Türk Medeni Kanununun 166. maddesine dayalı bir dava bulunmadığı gibi davacı tarafından usulüne uygun olarak yapılmış bir ıslah işlemi de bulunmamaktadır. Bu sebeple tarafların anlaştıklarından bahisle boşanma kararı verilmesi usul ve kanuna aykırıdır. “ denilmektedir.
- Kanun Yolu Aşamasında ( İstinaf/Temyiz ) Çekişmeli Boşanma Anlaşmalıya Dönüşebilir Mi ?
Çekişmeli boşanma davası mahkeme kararı kesinleşinceye kadar her zaman anlaşmalı boşanma davasına dönüştürülebileceğinden kanun yolu aşamaları olan İstinaf ve Temyiz aşamalarında anlaşmalı boşanma davasına dönüştürülebilecektir.
- Anlaşmalı Boşanma Davasından Feragat Edilmesi Af Olarak Değerlendirilebilir Mi ?
Feragat edilen dava münhasıran anlaşmalı boşanma davası olarak açılmışsa anlaşmalı boşanma davasından feragat af olarak nitelendirilemeyecektir. Konu ile ilgi Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2020/176 E. 2020/722 sayılı kararında ; “ T.C. Yargıtay 2.HUKUK DAİRESİ Esas:2020-176 Karar:2020-722 Karar Tarihi:04.02.2020
münhasıran anlaşmalı boşanma davası olarak açılmış davadan feragat edilmesi dava tarihinden önceki olayların tümünün affedildiği sonucunu doğurmaz. Taraflar, anlaşmalı boşanma davasının dava tarihinden önceki vakıalara dayanabilir. “ denilmektedir.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer ?
Anlaşmalı boşanma davaları diğer dava türlerine göre kısa sürede sonuçlanmaktadır. Anlaşmalı boşanma davaları bir – bir buçuk ay gibi kısa sürelerde tamamlanabilmektedir. Hatta bir haftada neticelendirdiğimiz boşanma davaları mevcuttur. https://suleymanguney.av.tr/iletisim/
- Anlaşmalı Boşanma Davası Masrafları Ne Kadardır ?
2025 yılı itibariyle anlaşmalı boşanma davasında masrafı 3.380,80 TL tutmaktadır. Bunun içerisinde 615,40 TL başvurma harcı, 615,40 TL peşin harç, 2.150,00 TL gider avansı bulunmaktadır. Dava sonunda artan gider avansı iade edilmektedir.
- Yargılama Giderleri ve Vekalet Ücreti Konusunda Anlaşmak Zorunlu Mudur ?
Yargılama giderleri ve vekalet ücreti konusunda anlaşılmış olması gerekmemektedir.
- Anlaşmalı Boşanma Davalarında Avukatlık Ücreti Ne Kadar ?
2025 yılı itibariyle anlaşmalı boşanma davalarında minimum avukatlık ücreti 30.000,00 TL’dir. Ücret konusunda iletişim Konya Avukat Süleyman Güney – 5456925022
- Boşanma Davasını Kimin Açtığı Önemli Mi ?
Boşanma davalarında ilk davayı açanın kim olduğunun herhangi bir önemi bulunmamaktadır. Ancak iki husus burada önem arz etmektedir. Birincisi yargılama giderlerini davayı açan tarafın ödemesi, diğer ise yetkili mahkemenin tayinidir.
- Anlaşmalı Boşanma Davasında Duruşmaya Katılmak Zorunlu Mudur ?
Yukarıda ayrıntılı olarak izah ettiğimiz üzere anlaşmalı boşanma davalarında tarafların duruşmaya katılması zorunludur. Kanun maddesinde belirtildiği üzere hakim tarafları bizzat dinlemesi gerekmektedir. Bu nedenle duruşmaya bizzat katılım zorunlu olup avukatla temsil edilmesinin önemi bulunmamaktadır.
- İstinabe ( talimat ) ile Taraflar Dinlenebilir Mi ?
Kanunda bizzat denilmesi nedeniyle talimat /istinabe ile tarafların dinlenmesi mümkün değildir.
- SEGBİS Yolu ile Duruşmaya Katılmak Mümkün Mü ?
SEGBİS sistemi ile anlaşmalı boşanma davası duruşmasına katılmak mümkündür.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Kesinleştikten Sonra Dava Açılabilir Mi ?
Boşanma kararı kesinleştikten sonra protokolde yazan tazminat-ziynet eşyası gibi konularda dava açmak mümkün değildir.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Kesinleştikten Sonra Yoksulluk Nafakası Davası Açılabilir Mi ?
Eğer protokolde talep edilmemiş ve mahkeme kararında da yoksulluk nafakasına hükmedilmemişse artık boşanma kararı kesinleştikten sonra yoksulluk nafakası talep edilemeyecektir. Ancak protokolde talep edilmiş ve mahkeme kararında da yoksulluk nafakasına hükmedilmişse nafaka artırım için dava açılabilecektir.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Kesinleştikten Sonra İştirak Nafakası Davası Açılabilir Mi ?
İştirak nafakası çocuklar lehine hükmedilmesi nedeniyle protokolde yazmasa ve mahkeme tarafından hükmedilmese dahi iştirak nafakası sonradan talep edilebilecektir.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Kesinleştikten Sonra Tazminat Davası Açılabilir Mi ?
Boşanma davası kesinleştikten sonra maddi ve manevi tazminat için dava açılamamaktadır.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Devam Ederken Eşlerden Birinin Ölümü Halinde Ne Olur ?
Eşlerden birinin anlaşmalı boşanma davası devam ederken ölmesi halinde mahkeme tarafından karar verilmesine yer olmadığına karar verilecektir. Anlaşmalı boşanma davalarında mirasçılar davaya devam ederek sağ kalan eşin kusurunu kanıtlayamayacaktır. Konu ile ilgili Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 18/03/2019 tarih ve 2018/7133 E. 2019/2956 sayılı kararında ; “Türk Medeni Kanununu’nun 181/2. maddesine göre, boşanma davası devam ederken, ölen eşin mirasçılarından birisinin davaya devam etmesi ve diğer eşin kusurunun ispatlanması halinde, sağ eş, ölen eşin yasal mirasçısı olamaz ve boşanmadan önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendisine sağlanan hakları, aksi tasarruftan anlaşılmadıkça kaybeder. Ölen eşin mirasçılarının, Türk Medeni Kanunu’nun 181/2. maddesinde düzenlenen haklarını kullanabilmeleri için en önemli koşul, murisin sağlığında açılmış, ve ölümünden sonra da devam eden bir boşanma davasının bulunmasıdır. Türk Medeni Kanunu’nun 181/2. maddesine göre ölen eşin mirasçılarının hak ve yetkileri, murislerinin sağlığında davacı veya davalı sıfatıyla kendilerine tanınan hak ve yetkilerle sınırlıdır. Dava, anlaşmalı boşanma davası ( TMK m. 166/3) olarak açılmış olup, çekişmeli boşanma davası bulunmamaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun 181. maddesi ile mirasçılara tanınan davayı devam ettirme hakkı için, devam ettirilen davada sağ kalan eşin kusurunun ispatlanması zorunluluktur. Bu ise ancak “Sağ kalan eşin kusurunun ispatlanma olanağı bulunan” davalarda gerçekleştirilebilir.
Anlaşmalı boşanma davasında, mirasçılar sağ kalan eşin herhangi bir kusurunu kanıtlayamayacaktır. Bu tür boşanma davalarında sağ kalan eşin kusurunu ölen eş bile tartışmaz ve dahi tartışmaya açmazken ölenin mirasçılarının bunu gerçekleştirmesi kabul edilemez (Dairemizin 18.09.2017 tarih 2016/8497 esas 2017/9546 karar sayılı ilamı). Bu durumda, mahkemece davacının ölümü ile evlilik birliği sona erdiğinden konusuz kalan boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi doğru ise de; yukarıda da açıklandığı üzere anlaşmalı boşanma davasında ( TMK m. 166/3) kusur belirlemesi yapılması mümkün olmadığından, davacı mirasçısının kusur belirlemesine yönelik talebinin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde kusur belirlemesi yapılması doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir. “ denilemektedir.
- Protokol Maddelerinin Hükümde Belirtilmesi Gerekir Mi ?
Anlaşmalı boşanma davalarında mahkeme tarafından kararda yazılı anlaşmaya uygun bulunmasına ve boşanmanın sonuçları hakkında protokolün onaylanmasına denilmekle yetinilmemeli protokol maddeleri tek tek kararda belirtilmelidir. Kararın icrasında ve infazında herhangi bir şüpheye ve tereddüte yer vermeyecek şekilde ayrı yarı hüküm kurulmalıdır.
- Protokol Hükümlerinde Hakim Tarafından Değişiklik Yapılabilir Mi ?
Anlaşmalı boşanma davalarında hakim tarafların ve çocukların menfaatlerini gözönünde bulundurarak anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilecektir. Anlaşmalı boşanma davalarında hakim çocukların çıkarlarını – menfaatlerini gözetmekle yükümlüdür. Bu kapsamda hakim tarafından yapılan değişiklikler taraflarca kabul edilirse mahkeme tarafların anlaşmalı boşanmasına karar verecek, hakimin yaptığı değişikli taraflarca kabul edilmediği takdirde dava çekişmeli boşanma davasına dönüşecektir.
- Anlaşmalı Boşanma Davasından Vazgeçilirse Protokolün Bağlayıcılığı Var Mıdır ?
Anlaşmalı boşanma davasından vazgeçildiği takdir anlaşma protokolünde belirtilen kabul ve feragatlerin önemi bulunmamaktadır. Zira anlaşma protokolü anlaşmalı boşanmayı sağlamaya yönelik olup anlaşmalı boşanma sağlanmadığı takdirde bu taleplerden feragat anlamına gelmeyecektir.
- Anlaşmalı Boşanma İçin Mal Rejimi Konusunda Anlaşma Zorunlu Mudur ?
Anlaşmalı boşanma halinde, tarafların sadece boşanma ve fer’ileri niteliğinde olan hususlar hakkında anlaşmaları zorunlu olup; ayrıca boşanmanın fer’i nitelğinde olmayan mal rejiminin tasfiyesi konusunda anlaşmaları zorunlu değildir.
- Mal Rejimi Konusunda da Anlaşma Yapılacaksa Protokol Nasıl Düzenlenmelidir ?
Anlaşmalı boşanma protokolünde mal rejiminin tasfiyesine ilişkin düzenlemelerin bulunması ve bu yöndeki anlaşmanın geçerli olabilmesi için düzenlemenin mal rejiminin tasfiyesine ilişkin olduğunun duraksamaya yer vermeyecek şekilde tek tek ve ismen sayılmak suretiyle açıkça belirlemiş olmaları gerekir. ( Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 03/05/2018 tarih ve 2016/2660 E. 2018/12125 sayılı kararı )
- Anlaşmalı Boşanma Davasından Sonra Mal Rejiminin Tasfiyesi İstenebilir Mi ?
Protokolde mal rejimine ilişkin herhangi bir anlaşmanın yapılmaması halinde boşanmadan sonra mal rejimine ilişkin dava açılabilecektir.
Anlaşmalı Boşanma Dava Dilekçesi Örneği
NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİNE
DAVACI : …..
VEKİLİ : Av. Süleyman GÜNEY
DAVALI : …….
KONU : Anlaşmalı Boşanma
AÇIKLAMALAR :
1-) Taraflar tarihinden bu yana evlidirler.
2-) Taraflar arasında uzunca bir süredir devam etmekte olan anlaşmazlık, sosyal ve kültürel anlamda farklılıkların zamanla ortaya çıkması nedeniyle giderek artmış ve nihayetinde ortak yaşamı çekilmez hale getirmiştir.
3-) Söz konusu farklılıklara rağmen taraflar birbirilerine olan sevgi ve saygılarını tamamen yitirmeden boşanabilmek amacıyla anlaşmalı boşanma protokolünü hazırlamış ve hiçbir etki altında kalmaksızın, anılan protokolü imzalamışlardır. Söz konusu protokol mahkemenize bilahare sunulacaktır.
4-) Söz konusu protokolde, velayet, mehir senedi, ziynet-altın-çeyiz alacağı, iştirak tedbir ve yoksulluk nafakası , maddi-manevi tazminat, eşya alacağı, kişisel eşya alacağı ve mal rejiminden kaynaklanan alacak, katkı payı, değer artış payı, katılma alacağı, denkleştirme alacağı, birbirlerine karşı kredi-kredi kartı-nakit altın gibi alacak konularına ve işbu dava nedeniyle doğacak giderlerin karşılanmasına ilişkin ortak çözümler yer almaktadır. ( Bu kısım protokolde yer alan anlaşmaya göre değiştirilebilir )
5-) Taraflar arasında önceden kararlaştırıldığı üzere ve anılan protokol hükümleri çerçevesinde, mahkemenizce boşanmaya karar verilmesini teminen işbu davayı açmak zorunluluğu doğmuştur.
HUKUKİ NEDENLER : 4721 S. K. m. 166, 168, 184, 4787 S. K. m. 4.
HUKUKİ DELİLLER : Aile nüfus kaydı örneği, kimlik cüzdanı fotokopileri, anlaşmalı boşanma protokolü, bilirkişi incelemesi, keşif, yemin ve yasal her türlü delil .
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda açıklamaya çalıştığımız nedenlerle, tarafların anlaşma protokolü hükümleri çerçevesinde boşanmalarına karar verilmesini talep ederiz. 2025